W dniu 3 grudnia 2015 r. w naszym Ośrodku rozpoczęliśmy cykl konferencji poświęconych wspomaganiu rozwoju ucznia mającego trudności w uczeniu się matematyki. Pierwsza konferencja poświęcona była specyficznym zaburzeniom rozwoju umiejętności szkolnych: dysleksji i dyskalkulii. Przybyłych licznie na spotkanie nauczycieli matematyki powitał dyrektor Ośrodka – Władysław Mąsior; jednocześnie przedstawił konsultantów RODN „WOM” w Bielsku-Białej, którzy przygotowali konferencję – Katarzynę Patykiewicz i Katarzynę Parcię.

Część merytoryczna konferencji rozpoczęła się od osadzenia tematu konferencji w kontekście wybranych trudności w uczeniu się opisanych w literaturze. Następnie uporządkowano wiedzę o dysleksji i dyskalkulii oraz wzajemnej relacji między tymi dysfunkcjami, powołując się na badania T. Attwooda (2002 r.). Przywoływanymi wnioskami wynikającymi z tych badań były, m.in:

• Wśród uczniów, u których zdiagnozowano specyficzne trudności w uczeniu się matematyki częściej spotykamy takich uczniów, u których trudności w uczeniu się matematyki są tzw. „efektem ubocznym” dysleksji niż z czystą postacią dyskalkulii przejawiającą się izolowanymi trudnościami w uczeniu się matematyki.
• Wśród uczniów obciążonych dysleksją, nie wszyscy mają trudności w uczeniu się matematyki, spotykamy bowiem takich uczniów, którzy świetnie radzą sobie z tym przedmiotem. Jednak dyslektycy częściej mają trudności z matematyką (około 60%), niż ich nie mają (około 40%).

W dalszej części pokazano konkretne przykłady prac pisemnych uczniów ze specyficznymi dysfunkcjami i omówiono symptomy charakterystyczne dla tych zaburzeń. Katarzyna Patykiewicz podzieliła się z nauczycielami swoimi obserwacjami wynikającymi z doświadczeń w diagnozowaniu trudności matematycznych uczniów. Wyjaśniła też niebezpieczny mechanizm popadania ucznia w tzw. „błędne koło porażki”.

Kolejną częścią konferencji były pytania nauczyciela matematyki skierowane do psychologa. Wśród pytań znalazły się m.in. następujące: Dlaczego dzieci w ogóle mają trudności w uczeniu się matematyki? Jak diagnozuje się dyskalkulię? Czy w stosunku do uczniów dyslektycznych i dyskalkulicznych należy stosować specjalny sposób poprawiania błędów? I wreszcie, czy istnieją wskazania do pracy z uczniami mającymi trudności w uczeniu się? W odpowiedzi na to ostatnie pytanie zostały podane wskazówki takie jak: regularność, higiena pracy umysłowej oraz minimalizowanie bodźców rozpraszających uwagę. Wielokrotnie podkreślono motywującą rolę rodziców oraz systematyczność jako najistotniejszych warunków w pracy nad istniejącymi trudnościami w uczeniu się.

Mamy nadzieję, że konferencja zaspokoiła oczekiwania przybyłych nauczycieli i pomogła odpowiedzieć na niektóre pytania związane z tematem. Jednak odpowiedź na pytanie: czy dyskalkulikowi – bankierowi można bez obaw powierzyć swoje oszczędności, pozostawiamy do indywidualnego rozważenia.

Zapraszamy do udziału w warsztatach, które będą kontynuacją konferencji. Warsztaty dla nauczycieli szkół podstawowych odbędą się 14 stycznia, a dla nauczycieli gimnazjum w późniejszym terminie. Podczas warsztatów przyjrzymy się dokładniej sformułowaniom pojawiającym się w opiniach psychologiczno-pedagogicznych, przedyskutujemy, co nauczyciel matematyki powinien z nich wywnioskować dla własnego warsztatu pracy. Postaramy się wypracować formy dostosowania wymagań oraz działania, jakie można zaproponować uczniowi, aby jak najlepiej pomóc mu pokonać zdiagnozowane odchylenia i deficyty rozwojowe. Mamy nadzieję, na równie duże zainteresowanie i równie dobre nastawienie nauczycieli.